Ilinniartitaaneq peqqinnerlu

Atuarfiit, ilinniarnertuunngorniarfiit aamma ilinniarfiit ingerlaqqiffiusut

Kommune Qeeqertalimmi meeqqat atuarfii Aasianni innarluutilinnut atuarfik (Ado Lyngep Atuarfia) ilanngullugu 13-upput. Illoqarfinni atuarfiit 1.—10.-klasse-nut aggulussimapput, taamaattorli atuarfiit mikinerit nunaqarfinniittut 1. – 7. klasse-mut atuartoqarlutik. Meeqqat atuarfinnut tunngatillugu unammilligassat pingaarnerit tassaapput, atuartut ikippallaarneri pingaartunik nunaqarfiit atuarfiini, aamma iluarsartuussisoqarnissaanik pisariaqartitsinerup nukinnginnarsilluinnarnera.

Tamakkua saniatigut Qasigiannguani efterskoleqarpoq – Villads Villadsen-ip efterskolia – atuartunut 80-nut inissalik. Efterskole pingaarnernik pingasunik sammisaqarfiuvoq: Adventure/Outdoor, Ilusilersuineq/Eqqumiitsuliorneq aamma Attaveqaqatgiinneq/IT. Atuarfik pitsaasunik angusaqarfiusarpoq tamannalu atuartut, ilinniarfinnut allanut ingerlaqqittut amerlassusaasigut takuneqarsinnaavoq – tassami atuartut 70 %-iisa missingi atuareernerminni ilinniarfinnut ingerlaqqiffiusunut ingerlaqqittarput.

Avannaani Ilinniarnertuussat Ilinniarfiat imaluunniit GUX Aasiaat, nunarsuarmi ilinniarnertuussanut ilinnniarfiit avannarlersaasa ilaat Kalaallit Nunaanni ilinnniarnertuussat ilinniarfiisa avannarlersaraat. Atuarfik Aasianni inissisimasoq kujataani Kangaatsiamiit avannamut Qaanaap tungaanut 1150 kilometerisut isorartutigisumi atuuffeqarpoq, taamaalillunilu illoqarfimmi ilinniartunut inissiani 400-it missaat agguataarlutik atuartuullutik.

Illoqarfiit arfineq pingasuusut tamarmik immikkut Piareersarfeqarput, ukioq ataaseq, inuussutissarsiutinut imaluunnit ilinniarfinnut ingerlaqqiffiusunut qaffassaataasumik/piareersaataasumik atuartitsiviusartunik.

Kommuneplanip suliarineqarneratigut, assersuutigalugu, kommunip atuarfiisa ilinniartoqarfiisalu allilerneqarnissaannut initaasalu pitsangorsarneqarnissaannut, nunaminertanik qulakkeerinnittoqartassaaq. Kommune Qeqertalik illoqarfiit arfineq pingasut qitiusumik ilinniartoqarfiunerat nangittumik nukittorsarneqassaaq, pilersaarusiorfiullu atuutilersussap ingerlanerani, atuarfinnut ilinniarfeqarfinnullu pioreersunut suliniutip annersaa, iluarsartuussinernut allilerinernullu anikinnerusunut tunngatinneqassaaq. Naatsorsuutigineqarpoq, kommuneplanimi nunaminertani pineqartunut attuumassuteqartuni, inissaq naammattoq pineqareersoq.

Peqqinneq

Kommune Qeqertalik nunap immikkoortuani peqqinnissaqarfik immikkoortortaqarfik `Disko`-p ataaniippoq, taanna 2011-mi januarimi atuutsitsilernermi pilersinneqarpoq. Immikkoortortaqarfiit tamarmik napparsimaveqarput, nunap immikkoortuani peqqinnissaqarnermik sulianut pingaarnertut akisussaasunik, taakkua ataanni inissisimapput napparsimaviit aamma qitiusumik peqqissaaviit, kiisalu mikinerusuni niviarsiamut nakorsiartarfiit. Kommunip nunap immikkoortuani napparsimavii Ilulisaniillutillu Aasianniipput, illoqarfiit sinneri arfinillit qitiusumik peqqissaaveqarlutilluunniit napparsimaveqarput, takuuk sammivilersuutit pingaarnerit pillugit nunap assiliorneri.

Peqqinnissamut nunap immikkoortuani aammattaqq Kigutigissaasut ilaapput, illoqarfinni ataatsimik imaluunniit amerlanerusunik kigutit nakorsaqartut. Taamaattoq Kangaatsiaq ukiumut ataasiaannarluni kiguitit nakorsaanniit sullinneqartarluni.

Peqqinnissaqarfiup 2011-mi iluarsaqqinneratigut aammattaaq telemedicin, ilaatigut innuttaasunut avinngarusimasuni najugalinnut, neqeroorutitut nutaatut atuutilersinneqarpoq. Telemedicin-ip atorneqarsinnaanera pillugu assigiinngiiartunik misilittagaqartoqarpoq, 2013-mili telemedicinip atorneqarnissaanut siunersortimik atorfinitsitsisoqarneratigut, peqinnissaqarfimmiit neqeroorutip ingerlateqqinnissaa ineri-artortinneqarnisaalu aaliangiunneqarput, taamaalilluni eqqortumik sukkanerusumillu, nappatip suunera paasineqarsinnaalerluni, nakorsarneqarneralu aallartillugu.

Taamatut allaanerusumik peqqinnissamut tunngasumik suliniuteqarneq, ullumikkut aaqqissuussaaneq aallaavigalugu suliaavoq, sapinngisamik nuna tamakkerlugu sumiiffinni tamani peqqinnissaqarfik peqatigalugu, digitaliserinerlu aallartinneqareersoq nangeqqillugu. Pinaveersaartitsineq peqqissutsimillu siuarsaaneq immikkut pingaartillugit sammineqassapput – ilaatigut utoqqaat amerlanerulernerisigut, inooriaatsit kingunerinik nappaatit pilersartut amerliartornerisa, akisunerusunik immikkuullarissunillu suliarinneriaaseqalernerup, aammalu innuttaasunut annertunerusumik, pitsaanerusumillu, attaveqartoqalernissaanik piumasaqaataasut kingunerinik, aningaasartuutit annertunerulernissaat, pissutigalugu.